Sâm dây huyện Tu Mơ Rông – Hành trình làm rạng danh một vùng đất

Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự của người cảnh sát biển Việt Nam năm 2000 anh Đặng Xuân Hùng trở về Kon Tum. Anh đã học xong lớp sư phạm khi ra trường số phận không may mắn đã đưa anh theo con đường kinh doanh nội thất từ đây anh đi khắp nơi tìm thị trường để đảm bảo công việc cho công nhân và rồi đến năm 2017 anh thấy việc kinh doanh đồ gỗ gặp nhiều thay đổi. Bằng kinh nghiệm tìm hiểu  về loài yến anh đã quyết định đón chuyên gia về khảo sát thiết kế để xây nhà yến thế rồi may mắn đã đến tỷ lệ tăng đàn yến rất nhanh, cuối cùng những tổ yến từ lộc trời ban tặng đã đến làm sao đây giá cả thị trường yến rất lộn xôn. Hùng bàn với Tâm sẽ phải đưa ra thị trường  trong tỉnh nhà và các tỉnh lân cận nhất là thành phố Hà Nội.

Khi được đài truyền hình Hà Nội cũng như hội nghị giao thương cung cầu hàng hóa giữa thành phố Hà Nội và các tỉnh, thành phố năm 2020 đánh giá sản phẩm yến sào Kon Tum rất cao. Một câu hỏi khi anh Hùng khai trương chi nhánh Yến sào tại Hà Nội, sản phẩm đã lấy được lòng tin của người tiêu dùng. Nhưng điều làm tôi băn khoăn nhất là sản phẩm sâm dây có rất nhiều các đại lý và khách hàng muốn cung cấp như củ sâm dây ,lá sâm dây khô và tươi. Ngoài ra cần có sản phẩm sâm dây ngâm mật ong để lúc sáng ngủ dậy ăn một ít cho ấm bụng vừa tốt cho đường tiêu hóa tăng năng lượng làm việc cả ngày.

Qua nhiều ngày suy nghĩ đắn đo tôi quyết định bàn với thầy Xuân. Thầy đang làm việc trực tiếp tại huyện Tu Mơ Rông và cũng may mắn thầy xuân cũng rất có tâm huyết nhiều năm nay , thầy đã có cả rẫy để trồng sâm dây và sâm ngọc linh. Thầy nghe có vẻ hiểu được ý định của tôi thầy nói thế là sản phẩm của bà con đã có người cùng tâm huyết rồi. Từ nhiều năm nay mình lên đây thấy bà con rất tội đến mùa thu hoạch thì giá cả không ổn định thậm chí người Hà Nội đánh cả xe ô tô thu mua thầy kể rằng không biết họ mua về chia cho anh, em bạn bè gia đình hay về trộn với sâm xứ nóng để bán kiếm lời. Bây giờ Hùng đã có chi nhánh ngoài Hà Nội và có nhiều các đại lý nhỏ Hùng hãy giúp mình và các bà con nơi đây mới nghe nói vậy  anh Đinh Xuân Tâm là người đồng hành của Công ty yến sào nói em tin tưởng anh Hùng sẽ đưa được sản phẩm ra thị trường với niềm đam mê và khát vọng của thầy Xuân.

Bây giờ xin thầy kể về nguồn gốc xuất xứ của sâm dây cho em nghe một chút được không.

Một nét hào hứng trên khuôn mặt hiền từ phúc hậu thầy dõng dạc kể như đang lên lớp cho học sinh vây.

Kon Tum, mảnh đất nằm ở bắc Tây Nguyên được nhiều người biết đến với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu hiền hòa, nơi đã tạo ra báu vật của đại ngàn, di sản văn hóa được trân trọng với sự tự hào “Quốc bảo – sâm Ngọc Linh”. Bên cạnh sự nổi tiếng khắp năm châu bốn bể của Sâm Ngọc Linh ấy, miền đất này còn e ấp, hồn nhiên dâng cho người đời một sản vật khác. Đặc sản mà chỉ có sự thoáng đãng của đất trời vùng ôn đới Tu Mơ Rông mới có được…đã trở thành thương hiệu – Sâm dây. Đây là sản vật, quà tặng của thiên nhiên đến mọi nhà. Đất trời ưu đãi cho vùng Tu Mơ Rông, ĐăkGlei của Kon Tum khí hậu quanh năm mát mẻ, mây mờ che phủ, luôn vương vấn người đến và đi bởi thứ đặc sản núi rừng này. Loài cây dạng thân dây, có vị ngọt thơm như nhâm sâm nên người dân địa phương đặt cho nó tên Sâm dây- kiểu nhìn mặt bắt hình dong hồn nhiên như vậy. Thực ra, loài cây này chính là cây đẳng sâm (hay đảng sâm, sâm nam…) mọc hoang từ lâu ở nơi này. Sâm dây – cái tên thôi đã gợi sự dân dã, chân chất từ loài cây thân dây, có củ kết tinh hương vị đất trời của xứ đồi núi trập trùng này. Nó đã tạo ra thương hiệu mới Sâm dây.

Gần đây, người dân địa phương đã phát triển, canh tác từ nguồn giống tự nhiên phục vụ cho ngành dược liệu và cung cấp cho nhu cầu người dân. Vậy mà trở thành phổ dụng, được mọi người đón nhận, nâng niu, trân trọng như một Ngọc Linh team.

Sâm dây được biết đến bởi công dụng bồi bổ cơ thể, giảm mệt mỏi, bổ máu, dưỡng huyết, chống lão hóa; kích thích ăn uống, tăng hấp thu,giúp ngủ sâu giấc, phòng ngừa, hạn chế bệnh tật. Nói chung công dụng của loại sâm quý này chủ yếu tập trung vào tác dụng bồi bổ và tăng cường sức khỏe. Điều này rất quý, bởi vì hiện nay giá thành tương đối rẻ. Điều này sẽ giúp mọi người có nhiều cơ hội sử dụng loại dược liệu quý này.

Hiện nay, sự canh tác, chế biến chủ yếu sản phẩm thô của người dân địa phương đã làm mất đi ít nhiều hương vị đất trời, giá trị dinh dưỡng. Đặc biệt chưa nâng tầm để trở thành thương hiệu nổi tiếng trên thị trường…

Là người con đã từng cắm bản, sống và gắn bó lâu năm vùng đất này, thầy giáo Xuân và H…bên cạnh việc gieo chữ còn luôn trăn trở, tìm cách ươm mầm cho Dự án canh tác, chế biến, nâng món quà của thiên nhiên ban tặng cho địa phương này thành sản vật, đưa sản phẩm đến với nhiều người. Hy vọng một ngày nào đó, thương hiệu Sâm dây Tu Mơ Rông lan tỏa trong và ngoài nước. Từ suy nghĩ, ấp ủ ấy, quý thầy đã mạnh dạn nghiên cứu đầu tư Dự án mà đích đến cuối cùng là thành phẩm đa dạng có nguồn gốc từ Sâm dây thiên nhiên.

Sau thời gian tìm tòi, thực nghiệm, quý thầy đã đúc kết và rút ra được quy trình canh tác loài sâm dây này. Chỉ có vùng đất Tu Mơ Rông mới tích tụ đủ dưỡng chất cần thiết cho sản phẩm. Nguồn giống được lấy từ thiên nhiên, được ươm trồng cũng hoàn toàn theo quy luật của tự nhiên, không can thiệp bởi bất cứ loại phân bón, hóa chất nào. Phương châm của quý thầy vẫn là thuận theo môi trường sống hoang dã của loại cây này. Do vậy, từ khâu chọn giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến được tuân thủ theo quy trình nghiêm ngặt. Sản phẩm tạo ra chắc chắn sẽ cung ứng đủ cho việc làm nguồn dược liệu và nhu cầu của người dân.

Quý thầy cho biết, viêc canh tác, nhân giống loài sâm dân dã này thực sự không hề đơn giản. Đó là sự cần mẫn, phải tìm hiểu kỹ đặc điểm loài, quá trình sinh trưởng, các yếu tố môi trường tác động. Nói chng là mọi khâu cần thực hiện tỉ mỉ, cụ thể như sau:

– Bước 1: Chọn giống trong thiên nhiên, cây giống phải lấy ngay tại Tu Mơ Rông. Đặc biệt giống được chọn ở những tiểu khu đã có thương hiệu.

– Bước 2: Chọn vùng canh tác, đất trồng đáp ứng các tiêu chí về độ PH, độ thoải của mặt bằng, hàm lượng vi sinh có trong đất tương thích với loài, nguồn nước tưới…

– Bước 3: Đưa giống ra vườn trong một thời điểm phù hợp, chú trọng  kỹ thuật trồng để cây sống và sinh trưởng.

– Bước 4: Chăm sóc, theo dõi sự phát triển của cây, củ hòan toàn theo tự nhiên.

– Bước 5: Thu hoạch, bảo quản, chế biến, cung ứng sản phảm tuân thủ quy trình khoa học, kiểm định chất lượng, bảo đảm vệ sinh, an toàn.

Theo thầy Xuân,…việc trồng và thu hoạch sản phẩm đã khó, việc bảo quản, chế biến phải thực hiện theo đúng quy trinh khoa học càng khó hơn. Có thể nói Sâm dây hầu như không bỏ một thành phần nào từ thân, lá, củ. Do vậy phải đặc biệt quan tâm, đầu tư từng khâu chế biến với kỹ thuật riêng. Làm thế nào để giữ được dưỡng chất, phát huy công dụng của Sâm là sự kỳ công. Ngoài kinh nghiệm của “lão nông vùng đồi” còn phải triệt để áp dụng khoa học kỹ thuật trong chế biến mới mong đem lại kết quả tốt. Trầm ngâm nhưng vẫn lộ rõ sự quyết tâm, tin tưởng trong ánh mắt của quý thầy, những người tâm huyết, gắn bó với xứ sở Tu Mơ Rông. Hình ảnh Sâm dây Tu Mơ Rông sẽ rạng rỡ trong chặng đường đi đến tương lai.

Với kinh nghiệm đã có, chắc chắn việc tổ chức, triển khai Dự án canh tác, chế biến nguồn dược liệu tại chỗ – Sâm dây Tu Mơ Rông sẽ thành hiện thực.

Doanh nghiệp ra đời trên cơ sở khảo sát kỹ thực địa, nhu cầu thị trường, kỹ thuật canh tác, chế biến đúng yêu cầu. Sản phẩm hoàn toàn đáp ứng sự kỳ vọng của mọi người – đó là bản cam kết bằng trái tim và lý trí của những nhà giáo, những người nhiều năm gắn bó, hiểu đất, hiểu người nơi đây, đặc biệt cây Sâm dây.

Sản phẩm sẽ là kết quả của tấm lòng vàng, giúp ích cho cộng đồng; sản phẩm của mọi nhà. Điều đặc biệt hơn, thương hiệu Sâm dây Tu Mơ Rông sẽ làm rạng danh vùng đất vốn ít người biết đến này…nàng Lọ Lem xứ núi được đánh thức. Sự bừng tỉnh sẽ mang lại nhiều ý nghĩa trong hành trình khởi nghiệp, khai thác hết tiềm lực của địa phương… Dự án chắc chắn đáp lại niềm mong đợi của quý thầy và mọi người!

Tôi quyết định nói thầy gửi toàn bộ sản phẩm sâm dây  và các sản phẩm khác của huyện Tu Mơ Rông đi xét nghiệm. Ông trời không phụ lòng người các mẫu xét nghiệm ra kết quả rất tốt không thua gì sâm Hàn Quốc.